Polikistik Over Sendromu (PKOS), dünya çapında milyonlarca kadını etkileyen hormonal bir hastalıktır. PKOS, düzensiz adet görme, aşırı kıllanma, akne ve kilo alımı gibi bir dizi belirtiye neden olabilir.
Genellikle yeterince teşhis edilmeyen ve yanlış anlaşılan bir durumdur ve bir kadının genel sağlığı ve esenliği üzerinde önemli bir etkisi olabilir. Bu nedenle, PKOS’un ne olduğu, nedenleri, semptomları, olası komplikasyonları, teşhisi, tedavi seçenekleri ve durumla yaşama stratejilerini, sizler için bir araya getirdik.
Polikistik Over Sendromu Nedir?
Polikistik Over Sendromu, yumurta ve hormon üretiminden sorumlu üreme organları olan yumurtalıkları etkileyen, hormonal bir hastalıktır. PKOS’lu kadınlar, testosteron gibi erkeklik hormonları olan normal androjen seviyelerinden daha yüksek üretirler.
Bu yüksek androjen seviyeleri, düzensiz adet dönemleri, kilo alımı, akne ve aşırı kıllanma gibi bir dizi semptoma neden olabilir. “Polikistik over” adı, yumurtalıkların üzerinde çok sayıda küçük kist gösterebilen bir ultrasonda, yumurtalıkların görünümünü ifade eder.
Polikistik Over Sendromu Nedenleri Nelerdir?
PCOS’un kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak araştırmacılar genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığına inanmaktadır. Kanda yüksek insülin seviyelerine yol açabileceğinden, insülin direncinin de katkıda bulunan bir faktör olduğu düşünülmektedir.
Bu, yumurtalıkların daha fazla androjen üretmesine neden olarak, PKOS ile ilişkili semptomlara yol açabilir. PKOS geliştirme riskini artırabilecek diğer faktörler arasında obezite, hareketsiz bir yaşam tarzı ve tiroid bozuklukları gibi bazı tıbbi durumlar yer alır.
Polikistik Over Sendromu Belirtileri Nelerdir?
PKOS semptomları kadından kadına değişebilir. Ancak en yaygın olanları;
- Düzensiz adet görme,
- Yüz,
- Göğüs ve sırtta aşırı kıllanma,
- Akne,
- Kilo alımı
- Hamile kalma güçlüğüdür.
PKOS’lu kadınlar, ayrıca ruh hali değişimleri, depresyon ve kaygı yaşayabilir.
Fiziksel semptomlara ek olarak, PCOS’un benlik saygısı ve beden imajı üzerinde olumsuz bir etki gibi, duygusal ve psikolojik etkileri de olabilir. Bu, güvenilir bir Jinekolog ile konuşabileceğiniz bir konudur. Bu nedenle, PKOS söz konusu olduğunda, bir uzmanı düzenli olarak ziyaret etmek kesinlikle bir zorunluluktur.
Polikistik Over Sendromu Komplikasyonları
PKOS, tip 2 diyabet, yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol seviyeleri dahil olmak üzere, çeşitli sağlık komplikasyonları riskini artırabilir. PKOS’lu kadınların, uyku sırasında solunum kesintilerine neden olan bir durum olan uyku apnesi geliştirme riski daha yüksektir. PKOS ayrıca rahim iç yüzeyini etkileyen bir kanser türü olan Endometriyal Kanser gelişme riskini de artırabilir.
Polikistik Over Sendromu Teşhisi Nasıl Konur?
Durumu doğrulayabilecek tek bir test olmadığı için, PKOS’u teşhis etmek zor olabilir. Doktorlar tipik olarak PCOS’u semptomların, fiziksel muayenenin ve kan testlerinin bir kombinasyonuna dayanarak teşhis eder. Bazı durumlarda, yumurtalıklardaki kistleri kontrol etmek için bir ultrason kullanılabilir. PKOS için teşhis kriterleri zamanla değişti ve sağlık hizmeti sağlayıcıları arasında bu durumun en iyi nasıl teşhis edileceği konusunda, hala bazı tartışmalar var.
Polikistik Over Sendromu Tedavisi Nasıl Yapılır?
PKOS için bir tedavi yoktur, ancak semptomları yönetmek için çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur. Egzersiz ve sağlıklı beslenme gibi yaşam tarzı değişiklikleri, insülin seviyelerini düzenlemeye ve kilo alımını azaltmaya yardımcı olabilir.
Adet döngülerini düzenlemek ve insülin seviyelerini düşürmek için doğum kontrol hapları ve metformin gibi ilaçlar da reçete edilebilir. Bazı durumlarda, yumurtalıklardaki kistleri çıkarmak için ameliyat gerekebilir.
Hamile kalmaya çalışan PKOS’lu kadınlar, yumurtlama indüksiyonu ve tüp bebek tedavisi gibi doğurganlık tedavilerinden de yararlanabilirler.
PKOS ile Yaşamak İçin Stratejiler
PKOS ile yaşamak zor olabilir. Ancak doğru tedavi ve destekle durumu yönetmek, sağlıklı ve tatmin edici bir yaşam sürmek mümkündür. PKOS’lu kadınların kendilerini durum hakkında eğitmeleri, semptomlarını anlamaları ve kişiselleştirilmiş bir tedavi planı geliştirmek için, sağlık uzmanlarıyla yakın işbirliği içinde çalışmaları çok önemlidir.
Düzenli kontroller ve taramalar, potansiyel komplikasyonları belirlemeye ve tedavinin etkili bir şekilde çalışmasını sağlamaya yardımcı olabilir. Tıbbi tedaviye ek olarak, PKOS’lu kadınların semptomlarını yönetmek için yapabilecekleri çeşitli yaşam tarzı değişiklikleri vardır.
Egzersiz ve dengeli beslenme yoluyla sağlıklı bir kiloyu korumak, insülin seviyelerini düzenlemeye ve PKOS ile ilişkili diğer sağlık sorunlarının gelişme riskini azaltmaya yardımcı olabilir. PKOS’lu kadınlar yoga, meditasyon gibi stres azaltıcı aktivitelerden de yararlanabilirler.
Sonuç olarak;
Polikistik Over Sendromu, dünya çapında milyonlarca kadını etkileyen yaygın bir hormonal bozukluktur. PKOS’un tedavisi olmasa da, semptomları yönetmek ve komplikasyon riskini azaltmak için çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur. Egzersiz, sağlıklı beslenme ve stresi azaltma gibi yaşam tarzı değişiklikleri de, durumun yönetilmesine yardımcı olabilir.
PKOS’lu kadınlar, kişiselleştirilmiş bir tedavi planı geliştirmek ve olası komplikasyonlara karşı tetikte olmak için, sağlık uzmanlarıyla yakın çalışmalıdır. Doğru bakım ve destek ile PKOS’lu kadınlar, sağlıklı ve tatmin edici hayatlar yaşayabilir.
