Spor aktiviteleri, sağlıklı yaşamın vazgeçilmez bir parçasıdır. Ancak aktif yaşam tarzı bazen beklenmedik sakatlıkları da beraberinde getirebilir. Diz, el bileği ve topuk çevresinde meydana gelen ortopedik problemler sporcuların yanı sıra günlük yaşamda aktif olan bireyleri de etkiler.
Menisküs yırtığı
Menisküs, diz ekleminde kıkırdak yapıda bulunan ve uyluk kemiği ile kaval kemiği arasında yer alan disk benzeri yapılardır. Dizdeki yükü dağıtarak hareket sırasında eklemi koruyan menisküs, ani hareketler veya sürekli tekrarlayan zorlanmalar sonucu yırtılabilir. Özellikle futbol, basketbol gibi pivot hareketlerin yoğun olduğu sporlarda bu sorun sıkça görülür. Yaş ilerledikçe menisküs dokusu zayıfladığı için günlük aktivitelerde bile yırtılma meydana gelebilir. Menisküs yırtığı oluştuğunda birey dizde ani bir kilitlenme, hareket kısıtlılığı ve ağrı hisseder. Bu durum kişinin hem spor hayatını hem de günlük yaşamını ciddi ölçüde etkiler. Daha fazla bilgi için menisküs yırtığı konusunu detaylıca inceleyebilirsiniz.
Tanı koyma sürecinde fizik muayene ve görüntüleme yöntemleri büyük önem taşır. MR, menisküs dokusundaki yırtığı net olarak gösterebilir. Tedavi yöntemi yırtığın tipine, büyüklüğüne ve hastanın yaşına göre değişir. Küçük ve stabil yırtıklarda istirahat, buz uygulaması, fizik tedavi ve ilaçlar ile konservatif bir yaklaşım tercih edilebilir. Ancak genç ve aktif bireylerde, özellikle sporcular için artroskopik cerrahi sıkça uygulanır. Artroskopi sayesinde küçük kesilerden girilerek hem yırtığın yeri net olarak görülür hem de onarım yapılabilir.
Bilek kırığı
El bileği, küçük eklemlerden oluşan karmaşık bir yapıdır ve düşme, darbe veya ani burkulmalar sonucunda kırılmalara oldukça açıktır. Özellikle el üzerine düşme sırasında tüm vücut ağırlığının bileğe yüklenmesi kırığa yol açabilir. Çocuklar, gençler ve yaşlılar farklı nedenlerle bu tür yaralanmalarla karşılaşır. Çocuklarda oyun sırasında düşmeler, gençlerde spor aktiviteleri ve yaşlılarda osteoporoz kaynaklı kemik zayıflıkları bilek kırığı riskini artırır. Ayrıntılı bilgi almak için bilek kırığı ile ilgili uzman görüşlerine göz atabilirsiniz.
Belirtiler arasında şiddetli ağrı, şişlik, şekil bozukluğu ve hareket kısıtlılığı yer alır. Bazı durumlarda kırık açık hale gelerek ciltte yaraya neden olabilir. Böyle bir durumda acil müdahale gerekir çünkü enfeksiyon riski yüksektir. Tanı koymak için genellikle röntgen yeterli olur, ancak komplike kırıklarda bilgisayarlı tomografi de tercih edilebilir.
Haglund deformitesi ameliyatı
Haglund deformitesi, topuk kemiğinin arka kısmında kemiksi çıkıntı oluşması ile karakterize bir durumdur. Bu çıkıntı özellikle ayakkabı sürtünmesiyle daha belirgin hale gelir ve aşil tendonunun bulunduğu bölgede ağrıya yol açar. Hem kadınlarda hem de erkeklerde görülebilen bu problem, genellikle yanlış ayakkabı seçimi, genetik yatkınlık veya ayağın anatomik yapısıyla ilişkilidir. Koşu gibi topuğa yük bindiren sporlarla uğraşan bireylerde de daha sık görülür. Daha fazla bilgi için haglund deformitesi ameliyatı hakkında uzman içeriklerine ulaşabilirsiniz.
Hastalığın en belirgin belirtileri topuk arkasında şişlik, kızarıklık ve sertleşmedir. Hastalar genellikle ayakkabı giymekte zorlanır ve yürüme sırasında ağrı hisseder. Tanı koymak için klinik muayene çoğu zaman yeterlidir, ancak röntgen ve MR gibi görüntüleme yöntemleri deformitenin boyutunu ve eşlik eden tendon hasarını ortaya koyar.
Tedavi süreci genellikle konservatif yöntemlerle başlar. Yumuşak tabanlı ayakkabılar, topuk yükselticiler ve özel tabanlıklar kullanılarak topuktaki baskı azaltılabilir. Ayrıca anti-inflamatuar ilaçlar ve soğuk uygulamalar ile ağrı ve iltihap kontrol altına alınır. Fizyoterapi ile esneklik artırılarak aşil tendonu üzerindeki yük azaltılır. Ancak bu yöntemlerle sonuç alınamazsa cerrahi müdahale gündeme gelir.
